Freie Deutsche Jugend & Jungpioniere
De "Freie Deutsche Jugend" werd al in (1936) opgericht als communistische jeugd organisatie die illegaal opereerde in de NS periode. De FDJ had kantoren In Frankrijk (1936), Tsjecho-Slowakije
(1938) thans Tsjechische Republiek en Groot-Brittannië (1938-1945). Na de Tweede Wereldoorlog werd de FDJ legaal toegestaan als communistische jeugdbeweging in geheel Duitsland. Daar de KPD een grote rol speelde in de FDJ werd na de oprichting van de DDR in (1949) de jeugd- organisatie pas echt erkend. Na de roerige jaren voor het streven naar eenheid in Duitsland werd (1951) het jaar waar de communistische KPD en FDJ definitief verboden werden in de Bondsrepubliek (West -Duitsland) door de eerste bondskanselier Konrad Adenauer.
Bij de besprekingen in (1945/46) tot fusie tussen de KPD en SPD naar de sociale eenheid partij kortweg SED was ook overeengekomen dat de jeugd vrij moest zijn van het recente verleden en een cruciale rol moesten gaan spelen voor de wederopbouw en toekomst. Dit impliceerde dat in het onderwijs leraren die in de (NS) periode (1933 - 1945) sympathieën hadden of toonaangevend waren geweest in andere jeugd organisaties, die het fascistische gedachtegoed onderschreven het veld moesten ruimen en vervangen diende te worden.
De jeugd moest vrijwel direct na het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog (1945) de kans hebben om nieuw onderwijs te kunnen volgen. Met als doel zich te verenigen na de verschrikkingen van de oorlog en de indoctrinatie tijdens de NS periode. In de Sovjet zone werd in februari (1946) daartoe een oorkonde getekend die de aanzet tot de (weder) grondlegging van de FDJ moest inleidden.
Deze oorkonde werd getekend door : Erich Honecker, Theo Wiechert, Edith Baumann, Paul Verner, Manfred Klein, Gerhard Rolack, Rudolf Meißner, Emil Amft, Rudolf Böhm, Fritz Votava, Robert Lange, Heinz Keßler, Heinrich Külkens en Oswald Hanisch. De destijds politiek betrokkenen bij dit project.
De Sovjet bezettingsmacht stemde toe en 7 maart (1946) werd uitgeroepen tot dag van grondlegging en werd als een keerpunt gezien in de geschiedenis van de "Freie Deutsche Jugend Bewegung". Voor het eerst kozen jonge mensen met verschillende sociale maatschappelijke achtergrond gemeenschappelijk voor vrede, democratie en wederopbouw om aan te werken. Echter pas na de splitsing van Duitsland kreeg de FDJ in (1949) een officieel erkend karakter vrijwel gelijk met de vorming van de "Sociale Einheitpartei Deutschland" (SED) in Oost - Duitsland ( DDR ).
Bij vele (sport) manifestaties en evenementen werd de FDJ orde- dienst ingezet om e.e.a. in goede banen te leiden. Deze bestond uit kaderleden van de FDJ. Ook begeleiden Groep - leiders reizen naar vakantiehuizen, herbergen, of tentenkampen.
De jeugdorganisatie FDJ werd gezien als opmaat voor studenten die mogelijk potentie hadden om in de toekomst carrière te maken in een van de politieke of militaire organen van de DDR. Leden die zich meer als vakarbeider ontwikkelden werden later lid van de FDGB. De FDJ kreeg ook een uniform, dit in de vorm van een blauwe blouse met het logo op de linkerarm. Naast scholing, organiseerde de FDJ ook allerlei vrijetijdsbestedingen. Op allerlei manieren moest de socialistische / communistische ideologie worden overgebracht van regering en SED om de toekomst van de DDR veilig te stellen. Daartoe werden ook grote evenementen en manifestaties georganiseerd.
Zo had de FDJ ook de reisorganisatie “Jugendtourist” opgericht, bezat het verschillende hotels, vakantieoorden en hotels men waar leden gebruik van konden maken net zo als de "FDGB". De jeugdbeweging FDJ nam ook zitting in de "Volkskammer". Zo maakte de FDJ direct deel uit van het parlement en werd voorbereid als kader voor de toekomst. Zoals Erich Honecker en Egon Krenz beiden voorzitter van de FDJ waren en de latere leiders van de DDR werden. Om de definitieve stap naar politiek of het leger te maken werden selecties gemaakt onder de (kader)leden. Men wilde graag aan de leden laten zien hoe succesvol (voormalige FDJ) studenten waren die al een stap hadden gemaakt. Hieronder zien we nieuw toegetreden leden tijdens het "10de FDJ parlament/ congres" die een overstap naar de "Nationale Volksarmee" ( NVA ) hebben gemaakt (Marine en "Grenztruppen".
Men kon in klas 8, vanaf 14 jaar de overstap van "Pioniere" naar de FDJ maken tot maximaal je 25ste. Officieel was het lidmaatschap vrijwillig maar niets is minder waar. Zonder lidmaatschap kon men niet deelnemen aan activiteiten en evenementen dus....................... uiteindelijk was 80% van de jeugd lid. Eind (1988) tot vlak voor de Wende waren er ongeveer 2.5 miljoen jeugdleden. De FDJ deed op alle fronten mee, maar in de nadagen van (1989) keerden veel leden zich tegen de huidige politiek en eisten hervormingen. Vele jeugdleden liepen ook mee in de demonstraties die hun oorsprong kregen in Leipzig en riepen de bekende leus "WIR SIND DAS VOLK" Na de val van de "MUUR" verdween elke politieke betekenis en verdween de FDJ in zijn oorspronkelijke DDR vorm. Daar deze sedert (1951) al verboden was in de "Bondsrepubliek".
Jung (Thälmann) Pioniere
Ook de lagere schooljeugd moest worden opgevoed in de Socialistische leer dus het onderwijs was van cruciaal belang in de verdere ontwikkeling van de DDR. Scholen werden hier geheel op ingericht. Er werden muziek/zangverenigingen gevormd, sportwedstrijden georganiseerd, modelbouw clubs, wandeltochten en Spartakiaden georganiseerd met andere socialistische / communistische landen en gelijkwaardige organisaties in het vrije westen.
De "Pioniere" kon men onderscheiden in 2 groepen : "Jung Pioniere" in de leeftijd van 6 tot 10 jaar, en de "Ernst Thälmann - Pioniere" in de leeftijdsgroep van 10 tot 14 jaar. (Zie ook GST).*
De schoolklassen waren anders dan in NL ingedeeld en liepen tot klas 8. Vanaf deze klas kon men overstappen naar de jeugdorganisatie FDJ. Formeel was het lidmaatschap van de jeugdorganisatie vrijwillig, maar vrijwel alle kinderen in de DDR waren lid. De vorming kon toch zeker wel militaristisch worden genoemd, bij gelegenheden droeg men een (jeugd uniform) met halsdoek en men moest een eed afleggen :
“Ik beloof, een goede Jungpionier te zijn, en ik zal volgens de geboden van de Jungpioniere leven.”
De geboden waren afgedrukt achterop het lidmaatschapsboekje :
Wij Jungpioniere,
Houden van onze Duitse Democratische Republiek.
Houden van onze ouders.
Houden van de vrede.
Onderhouden vriendschappen met kinderen uit de Sovjet-Unie en alle andere landen.
Leren vlijtig, zijn netjes en gedisciplineerd.
Letten op werkende mensen en helpen ze waar mogelijk.
Zijn goede vrienden en helpen elkaar.
Zingen en dansen, spelen en knutselen graag.
Doen aan sport en houden ons lichaam schoon en gezond.
Dragen met trots onze blauwe halsdoek.
We bereiden ons voor, om goede Thälmannpioniere te worden.
Jung Pionier Lager (Ferien) Felix Dzierzynski. (CC BY-licentie source You Tube - DDR Archiv 2018).
In (1952) opende "Wilhelm Pieck" het "Pionier Republiek Lager" aan de Werbelinsee in Schorfheide. Deze zal uiteindelijk uitgroeien tot het grootste "Jungpionier lager" van de DDR. De (Thälmann) pioniere konden hier enige weken verblijven in groepen verdeeld over verschillende huizen (leeftijdsgroep 10 tot 14 jaar) elk onder leiding en verantwoordelijkheid van een "Pionierleiter". Wat deed men nu precies met de jeugd in deze huizen? Men probeerde de jeugd spelenderwijs bekend te maken met het gedachtegoed van de DDR. Er werden tal van projecten gelanceerd die te maken hadden met de opbouw van de staat op het gebied van landbouw, infra structuur, politiek en cultuur.
Ook werd de jeugd uit andere socialistische/ communistische landen geregeld uitgenodigd om gezamenlijk enige weken aan de met zorg gekozen projecten te kunnen werken. Belangrijk om te weten is dat deze (scholings - weken) niet altijd specifiek in de vakantietijd plaatsvonden. Uiteraard was er ook ruimte om te ontspannen in de mooie omgeving. Men maakte o.a. muziek, kon zwemmen, sporten ter afwisseling van het dagprogramma dat vrij strak en gedisciplineerd verliep. Om in aanmerking te komen voor een reisje naar het "Pionier Lager" moest men uitmuntende resultaten behalen op school. Hoewel er ook uitzonderingen werden gemaakt voor kinderen van trouwe SED leden, loyale (ouders) of leden van andere politieke organisaties (landen) met socialistisch/communistisch gedachtegoed in die tijd.
Ook waren er reguliere door de FDJ talrijke "Zentrale Pionierslager" (vakantieverblijven) opgezet en georganiseerd die er voor moesten zorgen dat vele jeugdigen en tieners kosteloos op vakantie konden. Enkele van deze "Zentral lager" onderhielden een uitwisseling-programma met andere socialistische landen, enkelen boden zelfs reizen aan voor tieners/adolescenten van arbeiders-gezinnen met vrije kost en inwoning in het Westen. Populair waren Italië, Frankrijk , Spanje en uiteraard de Bondsrepubliek Duitsland. Echter dit was vanzelfsprekend voor jeugdigen die al de nodige scholing hadden ondergaan in o.a. "Pionier Republiek Wilhelm Pieck". Er werden namelijk geen onnodige risico's genomen die de denkbeelden van de DDR konden verstoren. Tal van sport en culturele evenementen werden destijds opgezet waaronder de "Nationale Jeugd festivals" om de verjaardag van de Republiek te vieren waaraan ook tal van verschillende jeugd organisaties deelnamen. Tot ook de Wende in (1989) een einde maakte aan deze spelenderwijs (politieke) vorming van de jeugd en de vrije wereld voor hen open ging.